12-18 MART Pulmoner Rehabilitasyon Haftası
Pulmoner Rehabilitasyon İle Nefes Al, Hareket Et, Yaşadığını Fark Et
Günümüzde kronik solunum hastalıklarının tıbbi
tedavisinin standart bir bileşeni olarak kabul edilen Pulmoner
Rehabilitasyon, kronik solunum hastalarının fiziksel ve psikolojik
durumlarını düzeltmeyi ve sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini
takiben bireysel olarak belirlenen egzersiz eğitimi, davranış değişikliği ve
hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı uygulamalar bütünüdür.
Pulmoner Rehabilitasyon kimlere uygulanır?
Süregen nefes darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde
kısıtlanma, yaşam kalitesinde azalma ve/veya egzersiz kapasitesinde kısıtlılığı
olan tüm solunum hastalarına pulmoner rehabilitasyon uygulanabilmektedir.
Pulmoner rehabilitasyon, her yaştaki solunum hastalarına rehabilitasyon
ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan ya da evde
uygulanabilmektedir. KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı) başta olmak
üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistik fibrozis,
göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli öncesi ve
sonrası, akciğer kanseri, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıklarında pulmoner
rehabilitasyon programı başarı ile uygulanabilmektedir.
Pulmoner Rehabilitasyonun amaçları nelerdir?
a. Hastalığa bağlı
gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliği ortadan kaldırması,
b. Hastalığın
ilerlemesini önlenme,
c. Egzersiz
toleransının artırılması,
d. Sağlık
durumunun iyileştirilmesi,
e. Komplikasyonların
önlenmesi ve tedavisi,
f. Hastalık atak
sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi,
g. Yaşam kalitesinin
iyileştirilmesi,
h. Hastaneye
başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla
ilişkili harcamaların azaltılması,
i. Sağ kalımda
artış sağlamasıdır.
Pulmoner rehabilitasyonun içeriği nelerdir?
Pulmoner rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşen
egzersiz eğitimidir. Bireyin gereksinimleri doğrultusunda diğer bileşenler de
(hasta ve ailesinin eğitimi, vücut kompozisyonunun değerlendirilmesi gerekli
olgularda beslenme desteği, psikososyal destek, nefes darlığı ile baş edebilme
yöntemleri, iş-uğraşı tedavisi, enerji koruma yöntemleri vb.) pulmoner
rehabilitasyon programlarında yer almaktadır.
Solunum hastalıklarında egzersiz neden gereklidir?
Nefes darlığı olan kronik solunum sorunlu hastalar
pulmoner rehabilitasyon programları ile güvenli bir şekilde egzersiz
yapabilirler. Kronik akciğer hastalarında nefes darlığı ve/veya yorgunluğun
neden olduğu günlük yaşamdaki hareketsizlik; kemik ve kas içeriğinin, kalp ve
akciğer fonksiyonlarının, hareket yeteneğinin gittikçe azalmasına neden olur.
Egzersiz ile kas kuvveti artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler
yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi hareket eder, gevşemeyi sağlar, daha
güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir, nefes darlığı azalır.
Pulmoner rehabilitasyon programının süresi ne
olmalıdır?
Pulmoner Rehabilitasyon programı en az 8 hafta (toplam
24 seans) süre ile uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar
kaybedildiği için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, kronik akciğer hastalığından dolayı
nefes darlığı, çabuk yorulma ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük
aktivitelerinizi yapmakta güçlük çekiyorsanız değerlendirme için Göğüs
Hastalıkları Uzmanına başvurduktan sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından
yararlanmalısınız.