Mantar Zehirlenmesi Nasıl
Oluşur?
Doğal
alanlarda yetişen ve yapısında zehirli madde bulunan şapkalı mantarların taze,
kurutulmuş veya konserve olarak çiğ veya pişirilerek yenmesi sonucunda gelişen
ve ölümle de sonuçlanabilen ciddi bir zehirlenmedir.
Mantar zehirlenmeleri, özellikle ilkbahar ve
sonbahar aylarında yağışların bol olduğu mevsimlerde görülür. Ülkemizde doğal
alanlarda yetişen zehirli mantarların da bulunduğu unutulmamalıdır.
Mantar Zehirlenmesinden
Nasıl Korunmalıyız?
Zehirlenmelerin
önemli bir kısmı esasında çok basit önlemlerle engellenebilecek niteliktedir. Bu
çerçevede, mantar zehirlenmeleri de çok basit bir şekilde önlenebilecek bir
zehirlenme tipi olup zehirlenmenin engellenmesinde ki tek çare de doğal
alanlarda yetişen mantarların kesinlikle yenmemesi; bunun yerine kültür mantarının
tercih edilmesidir.
Kültür Mantarları Zehirler
mi?
Kültür
mantarları bünyelerinde zehirli maddeleri bulundurmadığında bir zehirlenme
görülmesi mümkün değildir. Ancak, bu mantarların yetiştiği ortam itibarıyla,
bazı mikroorganizmalar mantarların üzerinde bulunabilir. Bu mikroorganizmayla bulaşık
mantarların çiğ olarak yenmesi sonucunda çok
hafif mide ve bağırsak şikâyetlerinin gelişebileceği
de unutulmamalıdır.
Bunlara ilaveten, mantar alırken ambalajlı olanlar
tercih edilmeli; ayrıca, ambalajda tüketiciyi bilgilendirmeye yönelik bazı
bilgilerin yer aldığı etiketlerin olup olmadığına da dikkat edilmelidir.
Mantar Zehirlenmesinin
Belirtileri Nelerdir?
Zehirlenme
belirtileri mantarda bulunan zehrin niteliğine göre değişir. Belirtiler, bazı
mantar türlerinin yenmesini takiben 2saat sonra, bazı mantar türlerinin
yenmesini müteakiben de 6saat sonra ortaya çıkabilir. Mantarın yenmesini
takiben 2 saat gibi kısa bir sürede zehirlenme belirtilerine sebep olan
mantarların yenmesi durumunda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkmaya başlar.Mantarda bulunan zehirli
maddenin özelliğine göre, yendikten 6-8
saat sonra gelişebilen zehirlenme belirtileri: Bulantı, Kusma, İshal,
Ateş, Nabız artışı, Karın ağrısı iledaha sonraki günlerde (4-6 gün)
gelişebilecek karaciğer ve böbrek bozuklukları ile bu organların bozukluklarına
bağlı belirtiler şeklindedir.Sonuçta koma ve ölüm de söz konusu
olabilmektedir,
Belirtileri
Mantarlarla ile ilgili halk
arasında bulunan yanlış inanışlar nelerdir?
Mantarlarla
alakalı olarak halk arasında, aşağıdaki belirtildiğibiçimde bilimsel değeri
olmayan yaygın inanışlar da vardır.
Mantar Zehirlenmesi Nasıl
Teşhis Edilir?
Hastanın
mantar yeme hikâyesi ile zehirlenme bulguları birlikte değerlendirilerek mantar
zehirlenmesi olup olmadığına karar verilmeye çalışılır.Yenen mantarın uzman
kişilerce incelenmesi de zehirlenmenin teşhisinde yardımcı olmaktadır. Ancak,
bu konuda yapılacak en doğru hareket, mantar yiyen bir kişide yukarıda verilen
belirtilerin görülmesi hâlinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmasıdır.
Mantar Zehirlenmesinin
Tedavisi Var mıdır?
Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma
Merkezinden bilgi alınabilir. Mantar zehirlenmelerinin tedavisi genel olarak
meydana gelen
zehirlenme bulgularına yöneliktir.Ancak, mantar
zehirlenmelerinin tedavisine yardımcı olması bakımından ,ANTİDOT (panzehir) de
bulunmaktadır.