Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19 salgınını 30 Ocak’ta, Uluslararası Boyutta Halk Sağlığı Acil Durumu olarak sınıflandırmış, ilk salgının başladığı Çin dışında 113 ülkede COVID-19 vakalarının görülmesi, virüsün yayılımı ve şiddeti nedeniyle 11 Mart’ta Pandemi (küresel salgın) ilan edilmiştir. Ülkemizde COVID-19 ile ilgili çalışmalar 10 Ocak’ta başlamış ve 22 Ocak’ta T.C. Sağlık Bakanlığı "Bilimsel Danışma Kurulu” ilk toplantısı gerçekleştirmiş, 25 Ocak’ta "COVID-19 (2019-nCoV Hastalığı) Rehberi” yayımlanmıştır. Rehber güncel DSÖ önerileri ve bilimsel gelişmeler doğrultusunda hazırlanmakta ve sürekli olarak güncellenmektedir. Bu rehber COVID-19 enfeksiyon zinciri (kaynak, bulaşma yolu, duyarlı kişiler), vaka tanımları, tanı ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi vermek; salgın yönetimi, COVID-19 vakası veya temaslısı ile karşılaşıldığında izlenmesi gereken strateji ve uygulamalar hakkında yol göstermek amacı ile hazırlanmaktadır.
Başta Avrupa ve ABD olmak üzere pek çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de bu hastalığa karşı antiviral tedavide, insanlarda daha önce başka hastalıkların tedavisi için ruhsatlandırılmış, bu endikasyonlarda yaygın bir şekilde kullanılmış, güvenli olduğu gösterilmiş ve in vitro olarak SARS-CoV’ye etkili olduğu belirlenmiş ilaçlar kullanılmaktadır.
Antiviral tedavinin, hem influenzada hem de SARS’ta (ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu) hastalık seyrinde daha erken başlatıldığında yarar sağladığı bilinmektedir. COVID-19 hastaları için de antiviral tedaviye mümkün olan en kısa sürede başlanması, hastalığın ilerlemesi ve istenmeyen komplikasyonların ortaya çıkmasını önlemek için yararlı olduğu bildirilmektedir. Aksi halde hastalık ağırlaşana kadar tedaviye başlamadan beklemek, hastalığın seyrinin değiştirilebilir olduğu erken dönem tedavi fırsatının kaçırılmasına sebep olabilir.
Ülkemizin tamamında olduğu gibi İlimizde de COVID-19 olası vaka tanımına uyan hastalar için standart protokoller ve Bilimsel Danışma Kurulu’nun hazırladığı, T.C. Sağlık Bakanlığı’ nın önerdiği standart önlemler alınarak tanı ve tedavi işlemleri rutin şekilde yürütülmektedir. Son zamanlarda sosyal medya hesaplarında ve bazı basın yayın organlarında uygulanan tedavi yöntemleri hakkında vatandaşlarımızı tedirgin edici söylem ve paylaşımlarda bulunulduğu müşahede edilmiştir. Vatandaşlarımızın bu tür paylaşımlara itibar etmemeleri, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen ve sağlık kuruluşlarımız tarafından verilen tedavilere riayet etmeleri kendi sağlıkları açısından oldukça önemlidir. Tedavide yaşanacak bir gecikmenin hastalar için daha ağır sonuçlara yola açacağı ve istenmeyen ölümlere neden olabileceği unutulmamalıdır.
Uzm. Dr. Ömer SOBACI
İl Sağlık Müdürü