3. Kuşak İnsan Haklarından olan hasta hakları, hastaların sağlık kurumları ve sağlık çalışanlarıyla ilişkilerinde bir insan ve hasta olarak sahip olduğu haklar bütünüdür. Ülkemizde de temel insan haklarının sağlık hizmetleri sahasındaki yansıması olan ve başta Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda, diğer mevzuatta ve milletlerarası hukuki metinlerde kabul edilen "hasta hakları" nı somut olarak göstermek ve sağlık hizmetiverilen bütün kurum ve kuruluşlarda ve sağlık kurum ve kuruluşları dışında sağlık hizmeti verilen hallerde,insan haysiyetine yakışır şekilde herkesin "hasta hakları"ndan faydalanabilmesine, hak ihlallerinden korunabilmesine ve gerektiğinde hukuki korunma yollarını fiilen kullanabilmesine dair usul ve esaslarıdüzenlemek amacı ile 01/08/1998 tarihli ve 23420 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hasta HaklarıYönetmeliği yayımlanmıştır. Hasta Hakları Yönetmeliği ve sonraki yapılan mevzuat düzenlemeleri ilebirlikte hasta hakları uygulamaları sağlık kurum ve kuruluşlarında etkin ve faal bir şekilde yürütülmektedir.
Bakanlığımızca, hasta hakları konusundasağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan tüm personele hasta hakları eğitimi verilmesi, sağlık hizmet sunucusuna başvuru yapan ayakta ve yatan hastaların insan haysiyetine yakışır şekilde haklarındanfaydalanabilmesine, hak ihlallerinden korunabilmesine ve gerektiğinde hukuki korunma yollarını fiilenkullanabilmesine yönelik bilgilendirmeler yapılması Yeni Bir İnsan Hakları Eylem Planına faaliyet olarak eklenmiştir.
Bu kapsamda; İl Sağlık Müdürlüğü Hasta Hakları İl Koordinatörlüğünce,
28.01.2020 tarihinde Müdürlüğümüz toplantı salonunda Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü tarafından Hasta Hakları Eğitimi düzenlenmiş olup eğitime sağlık kurum ve kuruluşlarında görevli Hasta Hakları Birim Sorumluları katılmıştır.
Hasta Hakları Yönetmeliği ve Kurulu - Sosyal Çalışmacı Lalezar ERDEN
İletişim Becerileri ve Stres Yönetimi - Psikolog Elvan ŞARLI
Temel Hasta Hakları ve Hasta Hakları Tarihsel Gelişimi - Sosyal Çalışmacı Lalezar ERDEN
Hasta Hakları Birimlerinin İşleyişi - Hemşire Yadigar BOZOĞLAN
Sağlık Personeli ve İletişim - Psikolog Elvan ŞARLI konularında eğitim verilmiştir.
Bütün sağlık kurum ve kuruluşlarında hasta memnuniyetinin arttırılması, insan haysiyetine yakışır şekilde herkesin hasta haklarından faydalanabilmesi, hak ihlallerinden korunabilmesi ve gerektiğinde hukuki korunma yollarını fiilen kullanılabilmesi adına hasta sorumlulukları da belirlenerek hasta/çalışan memnuniyeti ve güvenliğini gözeten bir yaklaşım içinde olunması gerektiğini vurgulanmıştır.
Hasta hakları genel olarak; hizmetten genel olarak faydalanma, bilgilendirme ve bilgi isteme, sağlık kuruluşunu ve personelini seçme ve değiştirme, mahremiyet, rıza, güvenli ortamda sağlık hizmeti alma, dini vecibelerini yerine getirebilme, saygınlık görme ve rahatlık, ziyaretçi ve refakatçi bulundurmadır.
Hastaların sorumlulukları ise; başvurduğu sağlık kurum ve kuruluşunun kural ve uygulamalarına uygun davranma ve katılımcı bir yaklaşımla teşhis ve tedavi ekibinin bir parçası olduğu bilinciyle hareket etme, yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, gördüğü tedavileri ve tıbbi müdahaleleri, eğer varsa halen kullandığı ilaçları ve sağlığıyla ilgili bilgileri mümkün olduğunca eksiksiz ve doğru olarak verme, hekim tarafından belirlenen sürelerde kontrole gelme ve tedavinin gidişatı hakkında geri bildirimlerde bulunma, randevu tarih ve saatine uyma ve değişiklikleri ilgili yere bildirme, İlgili mevzuata göre öncelik tanınan hastalar ile diğer hastaların ve personelin haklarına saygı gösterme, personele sözlü ve fiziki saldırıya yönelik davranışlarda bulunmama, haklarının ihlal edildiğini düşündüğünde veya sorun yaşadığında hasta hakları birimine başvurmalıdır.