Engellilere
saygı, o toplumun manevi değerlerinin önemli bir göstergelerindendir.
Her yıl 10-16
Mayıs tarihleri arası Engelliler Haftası olarak değerlendirilmektedir. Sağlık kurumları, ilgili kamu, sivil kurum ve
kuruluşları tarafından yıl boyu sürdürülen çalışmaların yanı sıra, bu haftada toplumda bilinç ve farkındalık oluşturmaya
yönelik etkinlikler gerçekleştirilmektedir.
Engellilik bireyin, yaralanma, fiziksel veya zihinsel rahatsızlıklar gibi
bir veya birden fazla nedenle, hareketlerinin, duyularının veya işlevlerinin kısıtlanması
halidir.
Engeller
doğuştan gelebileceği gibi sonradan geçirilen hastalıklar ve kazalar sonucu da ortaya
çıkabilir.
Engelli bireylere saygı onlara yaşama sevinci, destek ise güven verir. Saygı, empati yapmak,
destek olmak kadar önemli ve asıl olan diğer bir mevzu ise engelli bireylere
engel çıkarmamaktır. Bunu günlük
hayatımızda bilerek veya bilmeden sıkça yapabiliyoruz. Karşılaştığımız engelliye
engel olma durumlarına engelli yolları; iniş-çıkışı ve kaldırımlara park edilen
araçlar, engelli bireyin söylediklerini dinlememek, onların ne
istedikleri dikkate almadan onlar için en iyinin ne olduğunu bildiğimizi farz
etmek örnek olarak verilebilir.
Unutulmamalıdır ki her
sağlıklı insan, bir engelli adayıdır. Engellilerin
fikir ve isteklerine saygı, empati ile onları anlamaya çalışmak, destek olmak,
toplum ve insanlık değerlerinin ne durumda olduğunun en önemli
göstergelerindendir. Engellilere saygı insanın kendisine, insanlığa duyduğu
saygıdır.
Engellilere Yönelik Çalışmalarına Devam
Edilmekte
Olan Sağlık Hizmetleri;
Dünya nüfusunun yaklaşık %15’i -bir
milyardan fazla kişi- çeşitli yeti yitimi (Engellilik) durumuna sahiptir. 110
-190 milyon insan fonksiyonlarında ciddi sıkıntılar yaşamaktadır. Engellilik
oldukça çeşitlilik göstermekte, nüfusun yaşlanması ve kronik hastalıklardaki
artış nedeni ile engelli sayısı da artmaktadır.
Ülke genelinde halkımızın sağlık
düzeyini yükseltmek ve geliştirmek için bedensel, zihinsel, sosyal ya da
ekonomik koşulları nedeniyle özel ihtiyacı olan insanların (yaşlı, engelli,
aile içi şiddete maruz kalan kişiler, sokak çocukları vb. gibi) korunması ve
kendi ihtiyaçlarına uygun sağlık hizmetlerine kolay erişebilirliğin
artırılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Engelliliğin
önlenmesi amacı ile her bebeğimize;
Yeni
doğan “İşitme Taraması”
Fenilketonüri,
Biyotidinaz ve Hipotiroidi Taraması,
Gelişimsel Kalça Displazisi Erken Tanı Ve
Tedavisi
Hemoglobinopati taramaları
yapılmaktadır.
Sağlık kuruluşlarında engelli ve yaşlı
hastalara hizmet alımlarını kolaylaştıracak, işlemlerinde yardımcı olacak
refakatçi personel (hostes hizmeti) temin edilmesi,
işitme engelli hastalarla iletişimi
sağlamak üzere işaret dili bilen personel istihdam edilmesi, poliklinik
hizmetlerinde öncelik sırasına uygun hareket edilmesi, engelli
vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul işlemleri yapılırken özel
durumuna uygun şekilde gerekiyorsa oturması sağlanarak işlemleri yapılması, engelli
ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan başka bir sağlık
kuruluşuna nakli gerektiğinde, imkanlar ölçüsünde transferi sağlanması, engellilere
sunulan sağlık hizmetleri konusunda ilgili personel hizmet içi eğitim
programlarına alınması ve eğitimlerinin sürekliliği sağlanması çalışmaları
devam etmektedir.
Engelli Sağlık Kurulu raporlarına
yönelik Engellilik Sağlık Bilgi Sistemi yazılımı tamamlanmış ve pilot uygulamaya
geçilmiştir. Engelli sağlık kurulu raporları ile ilgili yönetmelik çalışmaları
sürdürülmektedir.
Engelli sağlık kurulu raporu veren
396 kamu ve üniversite hastanesi, 38 hakem hastanede engelli bireyler için sağlık
kurulu raporları düzenlenmektedir.
Evde sağlık hizmetleri;
Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanlığı, STK’lar ve belediyelerle ortak olarak yürütülmektedir.
Evde sağlık hizmeti kapsamında KOAH vb. solunum sistemi hastalıkları olanlara;
yatağa bağımlı hastalara, terminal dönem palyatif bakım hastalarına, ileri
derecedeki kas hastalığı olanlara hizmet sunulmaktadır.
Evinde sağlık hizmetine ihtiyacı olan
bireylere muayene, tetkik ve tahlil, tedavi, tıbbi bakım, takip ve
rehabilitasyon hizmetleri sunulmaktadır. Aile hekimleri, mobil ekipler, evde
sağlık hizmet hastane birimleri, evde sağlık ağız ve diş sağlığı birimleri evde
sağlık hizmetlerinde görev almaktadırlar.
Ülkemizin tamamını içine alan
uygulama ile Ocak 2014 sonu itiabriyle 395.589hastaya, evde sağlık hizmeti
birimlerimizin ev ziyaretleri ile hizmet sunulmuştur.
Engelliliğin önlenmesinde, engellilere
karşı gerekli tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin sunulmasında, bireylerin
engellilikle ilgili farkındalığının artırılmasında ve engellilerin kendi
haklarının bilincine varmasında, sağlık sektöründen, eğitim sektörüne kadar pek
çok sektörün iş birliği içinde olması çok önemlidir.