“Hızlı Davran Hayatını Kurtar”
Kalp damar hastalıkları tüm dünyada 1. ölüm sebebidir. Ülkemizde ise her 10 ölümden 4’ü kalp krizi nedeniyle oluşmaktadır. Kalp sağlığı ise çocukluktan itibaren başlar. Çocukluk döneminde kan damarlarında oluşan plaklar ilk etapta büyük oranda tıkayıcı olmasa da damar sertliği oluşturmakta ve çocukluk dönemi ölümlerini tetikleyebilmektedir.
Tüm yaşlarda kalp krizine bağlı toplam ölümlerin yarısı belirtilerin başladığı ilk 3-4 saat içinde ve çoğunlukla hastaneye ulaşmadan önce gerçekleşmektedir. Kalp krizi sırasında kalbe gelen kan akımı bozulmaktadır. Kalbe gelen kan akımının eski düzeyine gelmesi ne kadar gecikirse kalpte oluşan hasar o kadar artmakta, kişi hayatını kaybedebilmekte veya ileriki yaşamında yaşam kalitesini bozan sorunlarla karşılaşmaktadır.
Kalp krizi geçiren bir kişi için, tedaviye başlanıncaya dek geçen süre en önemli zaman dilimidir. Bu nedenle kalp rahatsızlıklarında ilk iki saatte doğru tedaviye erişmek hayati önem taşımaktadır.
Toplumun farkındalığını artırmak amacıyla iki temel ilke hedef edinilmiştir.
- Toplumun kalp krizi belirtileri konusunda bilinçlenmesinin sağlanması:
Kalp krizi belirtileri; göğüs, kol, boyun veya çene ağrısı, nefes darlığı, endişe ya da terleme, bulantı, kusma, nabız düzensizliğidir. Kalp krizi belirtileri ortaya çıkar çıkmaz acil tıbbi yardım çağrılmaması kalp krizi tedavisinin önündeki en büyük engellerden birisidir. Çünkü kalp krizi söz konusu olduğunda her saniye önemlidir.
- Acil durumlarda 112’yi arayarak hastaneye ambulans ile gitmelerinin ve uygun tedaviye erişiminin sağlanması:
Kalp krizine hızla müdahale edilebilmesi için derhal 112 Acil Servisi aramanın ne kadar önemli olduğunun bilinmesi gereklidir.
Kalp krizinin farklı tiplerinin bulunduğu ve bunların tedavilerinin değişebileceği dikkate alınarak “112 Acil Servisi zaman yitirmeden aranması; kalp krizinin doğru şekilde tedavi edilmesini ve hastaların uygun tedavi merkezlerine sevkini sağlayacaktır.
Hastaneye ulaşan hastaların rahatsızlıklarının kalp krizi olması durumunda ambulansın ilgili hastayı doğrudan anjiyo yapılan merkezlere ulaştırılmalarını sağlanması hedeflenmektedir.
Kalp krizi geçiren hastalarda ölüm oranını ve kalp yetersizliğini azaltmak, yaşam kalitesini artırmak amacıyla, hastanın uygun tedavi erişimini artırmak ve işlemin en iyi standartlarda yapılmasını sağlamak için belirtilen bu iki maddenin toplumun tüm bireyleri tarafından bilinip desteklemesi hayati önem taşımaktadır.
Kalp Krizi Sırasında Neler Yapılmalı?
Kriz Anında Acil Müdahale Nasıl Olmalıdır?
Eğer kalp krizi esnasında yalnızsanız;
• Kişinin kalp krizi geçirdiği esnada tıkalı olan damarını açabilmek için yapacağı bir manevra yoktur. Bunun yanında; Öncelikle ağrı başladığı anda telefonla 112’yi arayarak durumu haber verin.
• Bulunduğunuz yerin kapısını aralık bırakın. Bu, yardıma gelecek olan kişinin işini kolaylaştırmış olur.
• Kuvvetli öksürük geçici olarak kan akımını artırabilir. Yeni başlamış bir pıhtıyı yerinden sökme ihtimali çok düşük olsa da burun deliklerinizi kapatarak kuvvetli biçimde öksürün.
• Bunun dışında kesinlikle bir şey yiyip içmeyin.
• Pencereyi açarak odaya oksijen girmesini sağlayın.
Bir kişi yanı başınızda kalp krizi geçirdiyse;
-Sağlık deneyiminiz yoksa kalp krizi geçiren birine müdahale etmeyin, başka
hastalara veya kendinize ait kalp ilaçlarını vermeyin.
-112 Acil `li arayarak hastayı en yakın tam donanımlı bir hastaneye ulaştırın.
-Sağlık ekibinin içeri girebilmesi için kapıyı aralık bırakın
-Ambulansı beklerken, kalp krizi geçiren kişiyi uygun bir yere yatırın
-Ayaklarını kalp seviyesinin üzerine kaldırarak, kalbe daha çok kan
akışının olmasını sağlamaya çalışın
-Üzerindeki sıkı olan kıyafetleri gevşeterek; kravatı çözmek gibi
yardımlarda bulunun
-Önemli olan, hastayı tetkik ve tedavilerinin, yerinde ve uygun şekilde
yapılabileceği bir hastaneye ulaştırmanızdır.
Kimler yüksek kalp krizi riski altında?
• Şeker hastaları
• Kolesterolü yüksek olan hastalar
• Hipertansiyon hastaları
• Orta yaş ve üzerindeki erkek ve kadınlar
• Menopoz sonrası kadınlar
• Sigara ve alkol kullananlar
• Kilolu kişiler
• Ailesinde kalp hastalığı bulunanlar ya da genç yaşta kalpten ölüm öyküsü olanlar.
SAĞLIKLI BESLENİN SİZE UYGUN SPOR TÜRÜNÜ GÜNDE 2,5-3 Litre su tüketin
HAYATINIZA YERLEŞTİRİN
1.Sağlıksız yağ ve
kolesterolü sınırlayın. HAFTADA EN AZ 3 GÜN
2.Az yağlı protein SPOR YAPIN
kaynaklarını tüketin.
3. Yeterli meyve ve sebze
tüketin.
4.Tam tahılları tüketin.
5.Tuzu azaltın.
6.Porsiyon büyüklüğünü
kontrol edin.
7.Gün başlamadan günün
menüsünü planlayın ki,
sağlıksız beslenmeyin
8.İdeal kilonuzu koruyun
9. Alkol ve Sigara Kullanmayın
Tansiyonunuzu kontrol Kan şekerinizi kontrol STRESİN ESİRİ OLMAYIN
altında tutun altında tutun
KALP SAĞLIĞI ÇOCUKLUKTAN İTİBAREN
BAŞLAR, KALBİNİZE İYİ BAKIN SAĞLIKLI KALIN!
Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Şube Müdürlüğü