OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU
Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nörogelişimsel bozukluktur.
OTİZM EN SIK KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Otizm erkek çocuklarda kız çocuklarından 3-4 kat fazla görülmektedir. Belirtileri 3 yaşından önce gözlenmeye başlar.
- *OSB’li kardeş
- * Ailede şizofreni benzeri psikotik bozukluk öyküsü
- * Ailede mental ve ya davranışsal bozukluk öyküsü
- * Ebeveynlerin 40 yaşından büyük olması
- * Doğum ağırlığının 2500 gr’ ın altında olması
- * 35. GH’ dan önce doğmuş olması
- * Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde kalmış olması
- * Doğumsal anomaliye sahip olması
- * Erkek cinsiyet
- * Büyükşehirde ikamet etmek
OTİZMDE GÖRÜLEN KLİNİK BELİRTİLER:
- *Etrafındaki kişilerin farkında olmama
- * Sözel olmayan davranışlarda bozulma
- * Akranları ile gelişimine uygun ilişkiler kuramama ve sürdürememe
- * Sevinç, ilgi ve başarılarını diğer insanlarla paylaşamama
- *Tek başına kalmayı tercih etme
- * Basit sosyal oyunlara etkin biçimde katılamama
- * Sosyal kuralları anlamada zorluk
- * Başkalarının gereksinimlerinin ve sıkıntılarının farkında olmama
- *Konuşmada gecikme veya konuşmanın hiç olmaması
- * Basit şaka, mecaz ifade, soru ve emirleri anlayamama
- * Sözel iletişimi başlatma ve sürdürmede zorluklar
- * Şahıs zamirlerini karıştırma (ben ve sen)
- *Ekolali (söylenenlerin aynen tekrar edilmesi)
- * Tekrarlayıcı ve basmakalıp konuşma
- * Konuşmanın hızı, tonlaması ve ritminde bozukluk
- * Amaçsız konuşma, dili işlevsel olarak kullanmama
- *Değişikliğe aşırı tepki
- *Aynılığın korunması için aşırı ısrar
- *Bazı eşyaların parçaları ile aşırı uğraşma
- *Çoğu zaman tek veya sınırlı bir ilgiye sahip olma
- *Sallanma, dönme, el çırpma gibi tekrarlayıcı beden hareketleri
- *Belirli nesneleri ısrarlı bir biçimde aynı şekilde kullanma
- *Hayal gücü gerektiren oyunlar oynayamama
- *Dönen objelere ve bazı nesnelere aşırı bağlanma
- *Olağandışı beden duruşu (parmak ucunda yürüme gibi)
- *Adı ile seslenildiğinde bakmama
- * Uygun zamanlarda göz kontağı kurmama
- * Oyuncak dışındaki eşyalarla ve aktivitelerle takıntılı uğraş, oyuncakla ilgilenmeme
- * Baş baş yapma gibi taklit ile öğrenilen sosyal davranışları göstermeme
OTİZMDE TEDAVİ NEDEN ÖNEMLİ?Otizm radikal tedavisi olmayan bir durumdur ve bu nedenle tedavide üç temel yaklaşım ele alınacaktır.
- *Eğitsel tedaviler
- *İlaç tedavileri
- *Tamamlayıcı ve alternatif tedaviler
Klinisyen OSB tanısı koyduktan sonra hastanın takip ve tedavi programını hızlı bir şekilde düzenlemelidir.
Otizmde erken tanı konması ve erken tedaviye başlanması, bireyin olumlu yönde gelişmesini, topluma uyum sağlamasını, eğitim planlarının daha erken yapılmasını, aile desteğinin ve eğitiminin sağlanmasını kolaylaştırmaktadır.
Otizmin pek çok belirtisinin zamanla hafifleyebilmesi, otizmli çocukların uygun eğitim almasıyla, toplumsal uyum yetilerinin artmasıyla otizmli çocuk, giderek ailenin daha uyumlu bir parçası haline gelir ve zaman zaman ortaya çıkan depresyon, saldırgan ve huzursuz davranışlar dışında yaşamın genel akışında ciddi bir sorun oluşturmaz.
**Her şeyden önce otizmli bir çocuğun da bir birey olduğunu ve kendine özgü bir kişilik yapısına sahip olduğunu unutmamalıyız.**
Halk Sağlığı Müdürlüğü Ruh Sağlığı Birimi olarak Otizm Spektrum Bozukluğu hakkında farkındalık kazandırmak için merkez ve ilçelerde halk eğitimleri düzenlenmiştir. Müdürlüğümüz önünde stand açılarak halka broşür dağıtılmış olup konu hakkında rehberlik yapılmıştır.
Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şubesi
Ruh Sağlığı Birimi