İnternet bütün dünyanın elektronik ortamda
birbirine bağlandığı sanal bilgi paylaşım ve iletişim ortamıdır. İnternet artık
hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır. İnternette elektronik posta yoluyla
haberleşebilir, görsel veya işitsel yollarla tanıdık veya tanımadık kişilerle
iletişime geçebiliriz. Erişkinler için olduğu kadar çocuklar için de
büyük bir eğlence, iletişim ve eğitim kaynağı olan İnternet'e erişim ve
kullanımı her geçen gün hızla yaygınlaşmaktadır. İnternet, çocukların dünyayı
keşfetmeleri, öğrenmeleri ve eğlenmeleri için mükemmel bir ortamdır. İnternet
sitelerindeki eğitsel amaçlı, bilgilendirici ve eğlendirici içerikler bilgi,
resim, oyun vb. çocuklar için zengin ve etkileyici öğrenme ortamları haline
gelmiştir. Ancak, internet kullanımının özellikle çocuklara yönelik gözlenen
bir takım riskleri de bulunmaktadır ve bu risklerin varlığı unutulmamalıdır. Çocuklar
ve gençler internet ve bilgisayar teknolojilerini kullanırken fiziksel, sosyal
ve psikolojik açıdan şiddete maruz kalabilirler.
Birçok çocuk
internette kandırılmakta ve bu nedenle de istismarla karşılaşmaktadır.
Çocukların müstehcen yayın ya da şiddet içeren internet sitelerine tesadüfen ve
kolaylıkla girebiliyor olması, yaşına uygun olmayan görüntülerle karşılaşıyor
olması, kimliği belirsiz ve tehlikeli kişilerce kandırılma ya da taciz edilme
ihtimali tüm yaşantılarını etkileyecek ve kalıcı izler bırakacak sonuçlar
doğurabilmektedir. Ulaştırma Bakanlığı İnternet Kurulu tarafından 9-16 yaşSosyal Paylaşım Sitelerini kullanma
alışkanlıklarının analizini yapmış olup araştırma sonuçlarına göre çocukların %50’si
sosyal ağlara kaydolurken karşılaştıkları gizlilik ve kişisel bilgileri
korumaya yönelik yönergeyi okumadıklarını ya da anlamadıklarını ifade
etmişlerdir. Çocukların %25’i ev adreslerini, %29’u cep veya ev telefonlarını
ve %51’i aile bireylerinin isimlerini arkadaşlarıyla veya herkesle
paylaşmaktadırlar. %46'sının tanımadığı kişilerden gelen arkadaşlık isteklerini
kabul ettiği, Facebook, %99’luk kullanım oranı ile en fazla kullanılan sosyal
ağ durumundadır.
Çocukların
internet ortamında istismarlarının önüne geçilebilmesi için bilinmesi gereken
önemli özellikler vardır.
Ø Aileler;
_ Çocuğunu koruyacak kadar İnternet kullanmayı öğrenmeli.
_ İnternet kullanımında yasaklayıcı değil, zaman
açısından sınırlayıcı olmalı,
_ Diğer sosyal aktivitelere katılımı özendirmeli,
_ İnternet sebebiyle çocuklarının sorumluluklarını yerine
getirmemesine fırsat vermemeli,
_ Çocukların ne zaman ve nasıl interneti kullanabileceği
hakkında açık kurallar koymalı ve bunları bilgisayarın yakınına yerleştirmelidir.
Koyulan kurallara da ailece uyumalı,
_ Çocukların oynadığı oyunlara dikkat etmeli, gerektiğinde
oyunlar birlikte oynamalı,
_ Çocuklara tanımadıkları
kişilerden gelen arkadaşlık tekliflerine HAYIR
demeyi, asla yüz yüze görüşülmemesini, hoşlanmadığı durumları
aile üyeleriyle paylaşması gerektiği, sanal ortamda başkalarını rahatsız
etmemeyi öğretmeli,
_ Çocuğun İnternet ortamında güvenliğini
sağlamak ve zararlı içeriklerden korumak amacıyla gerekli güvenlik ve filtreleme
(güvenli internet hizmeti) programlarını kullanmalı.
_ Uygunsuz içeriğe ya
da suç unsuru içeren intihara yönlendirme, müstehcenlik, fuhuş, çocukların
cinsel istismarı ya da uyuşturucu kullanmasını teşvik eden internet yayınlarına
yönelik ihbarları;
– Telekominikasyon İletişim Başkanlığı ihbar@ihbarweb.org.tr
adresine,
– 0312 582 82 82 nolu telefona ya da
– http://www.ihbarweb.org.tr/ adresindeki ilgili
alanlarda form doldurmalı,
– Fiziksel tehditler, taciz, kötü niyetle yüz yüze
görüşme veya suistimalleri acilen 155’e ve savcılığa başvurmalıdır.
Ebeveynler olarak
en önemli görevimiz çocuklarımızla aramızda uçurumlar oluşturmadan sağlam
köprüler kurmaktır.
“İnternet
Ortamında Çocuk İstismarının Önlenmesi” konusunda Çocuk Gelişimcisi Zehra
Kardelen Er tarafından Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Merkez TSM personeline İl
Sağlık Müdürlüğü Konferans salonunda eğitim verilmiştir.
Bulaşıcı Olmayan
Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şubesi
Ruh
Sağlığı Birimi